Verschillende stemtypes in Balotilo begrijpen
In Balotilo bestaat een verkiezing uit een of meer vragen waarop kiezers een antwoord moeten geven. Deze vragen kunnen van verschillende types zijn.
Dit artikel helpt je te begrijpen hoe een stemtype de behaalde resultaten beïnvloedt.
De eenvoudige vraag
Het eenvoudigste stemtype is de eenvoudige vraag, waarbij je moet antwoorden met “ja”, “nee” of je onthouden:
[ ] Ja
[ ] Nee
[ ] Geen mening
Kiezen tussen 2 kandidaten
Wanneer er gekozen moet worden tussen twee kandidaten (of voorstellen), is een enkelkeuzevraag meer geschikt. Bijvoorbeeld:
[ ] Arturo Toscanini
[ ] Leonard Bernstein
Stemmen met minstens 3 kandidaten
Stemmen wordt complexer vanaf drie kandidaten of voorstellen.
Als slechts één optie geselecteerd mag worden, kan de interpretatie van de verkiezingsuitslag ingewikkeld worden. Bijvoorbeeld, bij een stemming over een vrijetijdsactiviteit met 100 stemmers, kan dit resultaat optreden:
Zwemmen in zee: 40 stemmen
Wandelen in de bergen: 25 stemmen
Fietsen in de bergen: 35 stemmen
Moet de optie met de meeste stemmen (“zwemmen”) als winnaar worden uitgeroepen, of een tweede ronde worden georganiseerd tussen de twee populairste opties (“zwemmen” en “fietsen”)? En wat als er tien opties zijn? Moeten er dan meerdere rondes plaatsvinden waarbij telkens de minst populaire optie wordt geëlimineerd?
Wiskundigen hebben verschillende stemmethoden bestudeerd en criteria opgesteld om te bepalen of een verkiezing democratisch is. Niet alle stemsystemen zijn gelijk; sommige zijn democratischer dan andere, afhankelijk van de criteria waaraan ze voldoen. Zo garandeert het houden van meerdere rondes niet dat de winnaar in staat is om van elke andere kandidaat te winnen. Soms kun je zelfs spijt hebben van je stem, zelfs als je eerlijk hebt gestemd. Daarom biedt Balotilo alleen de meest democratische stemmethoden aan.
Om de winnende keuze in een verkiezing te bepalen, is het beter om de kiezer niet te beperken tot slechts één keuze. Dan kan men kiezen voor een * *goedkeuringsstem** of een rangorde-stem.
De goedkeuringsstem
Bij de goedkeuringsstem kun je de kandidaten (of voorstellen) aankruisen die je goedkeurt. Neem ons eerdere voorbeeld. De resultaten kunnen als volgt zijn:
Zwemmen: 40 goedkeuringen
Wandelen: 60 goedkeuringen (25 + 35 goedkeuringen van “zwemmers”)
Fietsen: 65 goedkeuringen (35 + 30 goedkeuringen van “zwemmers”)
Hier keuren de kiezers die een activiteit in de bergen verkiezen, zwemmen niet goed. Daarentegen keuren 35 van de 40 kiezers die voor zwemmen zijn ook wandelen goed, en 30 keuren fietsen goed. De activiteit met de meeste goedkeuringen is “fietsen” met 65 goedkeuringen, terwijl “zwemmen” de meeste stemmen kreeg bij de enkelkeuzevraag.
De goedkeuringsstem toont de meest consensus-georiënteerde opties. Toch heeft deze methode zijn beperkingen. Bij de verkiezing van een kandidaat kan een kiezer aarzelen om meer kandidaten goed te keuren dan zijn favoriet, uit angst dat dit andere kandidaten bevoordeelt ten koste van zijn favoriet. Dit dwingt kiezers tot strategisch stemgedrag.
Uiteindelijk is het niet zeker dat “fietsen” door een meerderheid wordt verkozen boven “wandelen”. Om dit soort dilemma’s te vermijden, is de rangorde-stem geschikter.
De rangorde-stem
Bij een rangorde-stem drukken kiezers hun voorkeuren uit door de kandidaten (of voorstellen) te rangschikken. Een volledige rangorde is niet verplicht; een kiezer kan ervoor kiezen om slechts enkele kandidaten te rangschikken. Deze worden dan beschouwd als geprefereerd boven de resterende kandidaten.
Bijvoorbeeld, een kiezer kan eerst wandelen kiezen, daarna fietsen en tenslotte zwemmen. Zijn stem ziet er als volgt uit:
1e keuze: wandelen
2e keuze: fietsen
3e keuze: zwemmen
Balotilo bepaalt de winnaar door te kijken naar de gewonnen duels. De winnaar is degene die alle duels wint.
Het bovenstaande stembiljet geeft de voorkeuren van de kiezer in drie duels weer: hij verkiest “wandelen” boven “fietsen”, “fietsen” boven “zwemmen” en “wandelen” boven “zwemmen”.
Stel dat de volgende resultaten voortkomen uit alle stemvoorkeuren:
Wandelen: 60 stemmen tegen fietsen: 40 stemmen
Fietsen: 55 stemmen tegen zwemmen: 45 stemmen
Wandelen: 65 stemmen tegen zwemmen: 35 stemmen
De activiteit “wandelen” wordt boven zowel “fietsen” als “zwemmen” verkozen. Het is dus de voorkeur van de meerderheid.
Voor sommige situaties, zoals een uitje met vrienden, is het doel niet noodzakelijk de meerderheidsprefentie, maar eerder een activiteit die de meeste deelnemers aantrekt. In dat geval biedt de goedkeuringsstem een meer consensusgerichte uitkomst. Bij de verkiezing van een persoon is het gebruikelijk om de kandidaat te kiezen die boven alle andere kandidaten verkozen wordt. Dit gebeurt vaak via meerdere stemrondes, met het risico dat de favoriet vóór de laatste ronde wordt geëlimineerd. De rangorde-stem, gefaciliteerd door elektronische stemming, voorkomt dit risico en selecteert de kandidaat die boven alle anderen verkozen wordt.
Het tellen van de gewonnen duels garandeert de verkiezing van de kandidaat die boven alle anderen verkozen wordt.
Er bestaan andere stemmethoden op basis van rangorde, zoals de “instant-runoff voting” die gebruikt wordt in Australië en India. Sommige systemen werken met punten. Balotilo biedt deze niet aan, omdat ze niet garanderen dat de kandidaat wordt gekozen die boven alle anderen verkozen wordt, noch een consensueel resultaat bieden.
Houd er rekening mee dat er gelijkspelen kunnen voorkomen, ongeacht de gekozen stemmethode. Zorg dat je een criterium vaststelt om dit op te lossen, bijvoorbeeld de oudste of jongste kandidaat aanwijzen als winnaar. Het is belangrijk om deze regel vooraf duidelijk te maken.
Conclusie
Wanneer een keuze moet worden gemaakt uit drie of meer opties, beveelt Balotilo aan om te kiezen voor de goedkeuringsstem of de rangorde-stem met de Condorcet-methode.