Κατανόηση των διαφόρων τύπων ψηφοφορίας στο Balotilo

Η απλή ερώτηση

Ο απλούστερος τύπος ψηφοφορίας είναι η απλή ερώτηση στην οποία ο ψηφοφόρος απαντά με “ναι”, “όχι” ή “δεν εκφράζω γνώμη”:

[ ] Ναι

[ ] Όχι

[ ] Αποχή

Επιλογή μεταξύ 2 υποψηφίων

Όταν πρόκειται για επιλογή μεταξύ δύο υποψηφίων (ή προτάσεων), είναι πιο κατάλληλη μια ερώτηση με μία επιλογή. Παράδειγμα:

[ ] Αρτούρο Τοσκανίνι

[ ] Λέοναρντ Μπερνστάιν

Ψηφοφορία με τουλάχιστον 3 υποψηφίους

Οι ψηφοφορίες γίνονται πιο περίπλοκες όταν υπάρχουν τουλάχιστον τρεις υποψήφιοι ή προτάσεις.

Αν επιτρέπεται να επιλεγεί μόνο μία απάντηση, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι δύσκολο να ερμηνευτεί. Παράδειγμα, σε μια ψηφοφορία για δραστηριότητα αναψυχής, μεταξύ 100 ψηφοφόρων έχουμε:

Μπάνιο στη θάλασσα: 40 ψήφοι

Πεζοπορία στο βουνό: 25 ψήφοι

Ποδηλασία στο βουνό: 35 ψήφοι

Ποια απάντηση κερδίζει; Η δημοφιλέστερη (“μπάνιο”) ή πρέπει να γίνει δεύτερος γύρος με τις δύο πρώτες επιλογές (“μπάνιο” και “ποδηλασία”); Τι γίνεται αν υπάρχουν δέκα επιλογές;

Οι μαθηματικοί έχουν μελετήσει τα συστήματα ψηφοφορίας και καθορίσει κριτήρια για να θεωρηθεί μια εκλογή δημοκρατική. Δεν είναι όλα τα συστήματα ίσα· κάποια είναι πιο δημοκρατικά από άλλα. Για παράδειγμα, οι πολλαπλοί γύροι δεν εγγυώνται ότι εκλέγεται ο υποψήφιος που θα κέρδιζε σε μονομαχία εναντίον κάθε άλλου. Μπορεί επίσης ένας ψηφοφόρος να μετανιώσει για την ψήφο του, παρότι ψήφισε ειλικρινά.

Γι’ αυτό το Balotilo προσφέρει μόνο τους πιο δημοκρατικούς τύπους ψηφοφορίας.

Για καλύτερο αποτέλεσμα, είναι προτιμότερο να μη περιορίζεται η έκφραση του ψηφοφόρου σε μία μόνο επιλογή. Προτείνεται ο ψήφος έγκρισης ή ο ψήφος κατάταξης.

Ψήφος έγκρισης

Με την ψήφο έγκρισης, οι ψηφοφόροι επιλέγουν όσους υποψήφιους (ή προτάσεις) εγκρίνουν. Ας επανέλθουμε στο παράδειγμα:

Μπάνιο: 40 εγκρίσεις

Πεζοπορία: 60 εγκρίσεις (25 + 35 από “θαλασσινούς”)

Ποδηλασία: 65 εγκρίσεις (35 + 30 από “θαλασσινούς”)

Οι φίλοι της θάλασσας δεν εγκρίνουν τη βουνίσια δραστηριότητα, αλλά 35 από αυτούς εγκρίνουν επίσης την πεζοπορία και 30 την ποδηλασία. Άρα, η ποδηλασία έχει τις περισσότερες εγκρίσεις (65), αν και στο απλό σύστημα προηγείτο το μπάνιο.

Ανάλογα με το επιτρεπόμενο είδος απάντησης (εγκρίσεις, μία επιλογή κ.λπ.), τα αποτελέσματα αλλάζουν.

Η ψήφος έγκρισης αναδεικνύει τις πιο συναινετικές επιλογές. Ωστόσο, περιορίζει την έκφραση. Ο ψηφοφόρος αναρωτιέται αν πρέπει να εγκρίνει κι άλλους εκτός του αγαπημένου του, καθώς μπορεί να τους ευνοήσει εις βάρος του. Άρα, καταλήγει να εφαρμόζει στρατηγική ψήφου.

Τελικά, δεν είναι βέβαιο ότι η ποδηλασία προτιμάται περισσότερο από την πεζοπορία. Για αποφυγή τέτοιων διλημμάτων, η ψήφος κατάταξης είναι καταλληλότερη.

Ψήφος κατάταξης

Στην ψήφο κατάταξης, οι ψηφοφόροι δηλώνουν τις προτιμήσεις τους με σειρά. Δεν είναι απαραίτητο να κατατάξουν όλους τους υποψηφίους· μπορούν να επιλέξουν μόνο μερικούς. Αυτοί θεωρούνται προτιμότεροι από τους υπόλοιπους.

Παράδειγμα ψηφοφόρου:

1η επιλογή: πεζοπορία

2η επιλογή: ποδηλασία

3η επιλογή: μπάνιο

Το Balotilo αναδεικνύει τον νικητή μετρώντας τις νίκες σε μονομαχίες. Ο νικητής είναι αυτός που κερδίζει όλες τις μονομαχίες.

Το παραπάνω ψηφοδέλτιο δείχνει ότι ο ψηφοφόρος προτιμά την “πεζοπορία” από την “ ποδηλασία”, την “ποδηλασία” από το “μπάνιο” και την “πεζοπορία” από το “μπάνιο”.

Αν συνοψίσουμε όλα τα ψηφοδέλτια:

Πεζοπορία 60 ψήφοι vs Ποδηλασία 40

Ποδηλασία 55 vs Μπάνιο 45

Πεζοπορία 65 vs Μπάνιο 35

Η πεζοπορία κερδίζει όλους τους αντιπάλους. Είναι η πιο προτιμητέα επιλογή.

Σε κοινωνικά πλαίσια (π.χ. έξοδος φίλων), μπορεί να προτιμάται η επιλογή που ενώνει περισσότερους συμμετέχοντες. Εκεί, η ψήφος έγκρισης ίσως αποδώσει καλύτερα.

Στην εκλογή προσώπου, ο στόχος είναι να εκλεγεί ο πιο προτιμώμενος υποψήφιος. Με τα παραδοσιακά συστήματα δύο γύρων υπάρχει κίνδυνος αποκλεισμού του από τον πρώτο γύρο. Η ψήφος κατάταξης αποφεύγει αυτό το πρόβλημα και αναδεικνύει τον “καλύτερο” υποψήφιο χωρίς αποκλεισμό.

Υπάρχουν κι άλλες μέθοδοι με κατάταξη, όπως το “instant runoff voting” που εφαρμόζεται σε Αυστραλία και Ινδία. Υπάρχουν και συστήματα με βαθμολογίες. Το Balotilo δεν τα υποστηρίζει επειδή δεν εγγυώνται τον πιο προτιμώμενο νικητή ούτε δίνουν συναινετικά αποτελέσματα.

Θυμηθείτε ότι μπορεί να υπάρξουν ισοψηφίες, ανεξάρτητα από τη μέθοδο. Πρέπει να προβλέψετε κανόνα για να τις επιλύσετε. Σε εθνικές εκλογές, για παράδειγμα, προβλέπεται να κερδίζει ο γηραιότερος ή ο νεότερος υποψήφιος. Το βασικό είναι ο κανόνας να έχει ανακοινωθεί εκ των προτέρων.

Συμπέρασμα

Όταν υπάρχει επιλογή μεταξύ τριών ή περισσότερων επιλογών, το Balotilo συνιστά τη χρήση της ψήφου έγκρισης ή της ψήφου κατάταξης με τη μέθοδο Condorcet.